Programlama kitabı alırken dikkat edilecekler

Bu yazıya İngilizce blogumda bir C# kitabı tavsiyesinde bulunduğum başlıkta yer vermiştim. Bahsi geçen yazıya şuradan göz atabilirsiniz. Fakat bu konuyu Türkçe blogumda ayrı bir başlık olarak ele almak istedim.

Aman şu kitap sorunu !

Birçoğumuz ya öğrencilik/eğitim ya da kişisel öğrenme hevesi/ihtiyacı sebebiyle herhangi bir programlama dili hakkında referans kitap ihtiyacı duyuyoruz. Her ne kadar internet bize sınırsız ücretsiz kaynak sunsa da yine de bu durum elimizin altında bir kitap bulundurmanın yerini tutmuyor.

Bir kitap almaya karar verip yerel veya online bir satıcıya göz attığımızda ise bambaşka bir sorunla karşı karşıya kalıyoruz ;

Piyasada birçok programlama kitabı ve yazar bulunmakta. Yerel veya online kitapevlerine girdiğimizde raflarda sayısız kitap görüyoruz. Ne yazık -ki bu kitapların birçoğu kopyala/yapıştır yapılmış, anlamsız kod yığınlarından ibaret. Halbuki, bir programlama dilini iyi öğrenebilmek kod ve gramerden ziyade öncelikle o programlama dilinin mantığını ve temel prensiplerini kavramak ile mümkündür.

Piyasada birçok profesyonel yazılım uzmanı/ yazılım mühendisi, eşsiz programlama bilgileri ile bir kitap yazabileceğini sanıyor, hatta herhangi bir yerden sertifika sahibi olmuş bir yazılımcı kitap yazabilecek aşamaya geldiğini düşünüyor. Ne yazık -ki birçok profesyonel yazılımcı, öğretmek konusunda tamamen çuvallıyor. Aslında bunda şaşılacak bir durum da yok, öğretmek başlı başına bir yetenek işidir.

Özellikle ülkemiz adına bir konuyu vurgulayacak olursak ;

Ne yazık -ki teknoloji alanında üretenden ziyade tüketen bir ülke olduğumuz için bu tür teknik kitaplar konusunda Türkçe kitap sıkıntısı çekiyoruz. Yeni bir teknoloji ortaya çıktığında onunla alakalı yazılmış Türkçe bir kitap bulabilmek bir hayli zaman alıyor. Bu kitapların çoğu da çeviri kitaplar oluyor -ki bu çevirilerin birçoğu konu ile alakası olmayan tercümanlar tarafından yapıldığı ve özellikle programlama ve bilgisayarlar alanında birçok teknik terimin  Türkçe karşılığı olmadığı için tercümanın insafına bırakılmış saçma sapan terimler ve çeviriler ortaya çıkıyor. Bu da haliyle o kitaptan birşeyler öğrenebilmeyi pek mümkün kılmıyor ya da bir hayli zorlaştırıyor.

Son dönemlerde ülkemizdeki yazılım uzmanlarının sayısındaki artış bir nebze de olsa bu çeviri kitaplara ihtiyacımızı biraz azalttı. En azından teknik kitapların çevirilere bu uzmanlara yaptırılır oldu. Artık yeni bir teknoloji ortaya çıktığında o konu ile alakalı Türkçe kitap yazan uzmanlar bulunmakta. Yine de ne yazık -ki bu durumda ya yeterli olmuyor ya da bu yazarların kitapları okuyucu adına başta belirttiğim sıkıntıları beraberinde getiriyor.

Bu yüzden ben, bu teknolojiler üzerine kitapları takip eden herkesin biraz da olsa İngilizce öğrenmesi gerektiğine inanıyorum. Ayrıca uluslararası basım evleri bu kitapları farklı bir versiyon olarak International Press (Uluslararası Baskı) etiketi ile diğer dünya ülkelerine dağıtıyor. Bu etiket, tamamen kitapların dili alakalı bir durum; Kullanılan dil bu kitapların yerel baskılarından farklı olarak daha basit bir İngilizce oluyor -ki bunu anadili İngilizce olmayan ve İngilizcesi orta seviyelerde okuyuculara ulaşabilmek için gerçekleştiriyorlar.

Programlama kitapları ile alakalı diğer bir sıkıntı da okuyucuların kitapların seviyesine dikkat etmeden o kitapları alıp okumaya başlamalarından kaynaklanıyor. Gayet iyi bir yazarın çok satan bir kitabını almış olabilirsiniz ama bu durum o kitabı sizin ihtiyacınız olan kitap olduğu anlamına gelmez. İleri seviye programlama bilgisine sahip yazılım uzmanları için basılmış bir kitabı alır da sıfırdan birşeyler öğrenmeyi beklerseniz, beklentileriniz büyük ölçüde karşılıksız kalacaktır. Etrafımızda toplantılarda, sohbetlerde veya internette forumlarda kendilerine uygun olmayan kitapları alıp yazar veya kitap hakkında söylenen birçok kişi mevcut.

Tercih kriterleri

İster Türkçe ister yabancı dilde programlama kitaplarına yönelin, ben kitap tercihi yapılırken bazı kriterler ortaya konulması gerektiğine inanıyorum. Şahsen bu kitapların tercihinde 3 ana kriterin ön plana çıktığına inanıyorum ;

1- Yazar

• Yazarın bilgisi,
• Tecrübesi ve kariyeri (geçmişte yayınladığı kitaplar),
• Öğretme kabiliyeti,
• İzah edebilme, açıklayabilme kabiliyeti,
• Kullandığı dilin yeterliliği ve etkisi,
• Soyutlama yeteneği (-ki bence eğitim konusunda en önemli husustur).

2- Kitabın seviyesi

• Bu kitap gerçekten size uygun mu ? Kitap seviyesi önemli bir hadisedir ; başlangıç, orta, ileri seviyeler..
• Güncel bir kitap mı ? Framework 4.0 varken halâ Fw 2.0 üzerine yoğunlaşmış bir kitap.
• Kitabın biçim ve baskı kalitesi. Aksi taktirde okumak bir işkenceye dönecektir.
• Basımevi. Marka genelde önemlidir.

3- Örnekler ve Kodlar

• Ne kadar örnek ve kod, o kadar iyi öğrenme ivmesi. 
• Burada kitabın anlamsız kod yığınlarınca işgal edilmesinden bahsetmiyorum. Örneklerin soyutlanarak aktarılmasından bahsediyorum.

Son sözler

Programlama kitapları, teknik mühendislik kitapları genelde pahalı kitaplardır. Özellikle yabancı basım ise kitabın fiyatı da artacaktır. O yüzden rastgele kitap tercihi yapmaktansa, kitapları ve yazarları özellikle internetten araştırıp ona göre tercih yapmak yerinde olacaktır.